Knjiga Staff Engineer nastala je tako što je autor uvidio da ustvari mnogi inžinjeri imaju problem sa promjenom karijere. Oni to jednostano ne žele! Promjena karijere iz inžinjerska u menadžera nije jednostavan put. Larson je to uvidio, također, nakon što je izdao knjigu An Elegant Puzzle i dobio mnoštvo komentara od strane inžinjera, jer knjiga ima fokus na menadžerima. Odlučio je onda napraviti mnoštvo intervjua, nebrojeno mnogo, kako bi uvidio šta je to najbolje za inžinjere i kako se ustvari mnogi bivši inžinjeri snalaze u novim ulogama. Zato je za sve one koji su prerasli nivo Starijeg (Senior) inžinjera, nazvao jednostavno Staff+ engineers. Tako da je knjiga, manje više, skup mnoštva intevjua oblikovanih u knjigu koja ima svoja poglavlja, podpoglavlja, mišljenja i stavove autora i slično.

Jedna od rečenica, intervjuisanih osoba koje su pomogle u pisanju navedene knjige, je veoma interesantna i u prevodu glasi:

Za inženjere koji su odabrali put karijere „tehnički vođa – Technical Leader(ship)“, izgradnja neophodnih vještina često može značiti osjećaj kao da ste u pogrešnoj prostoriji.

I doista, mnogi inžinjeri nakon što budu promovisani u titulu (uglavnom se misli na platni razred) i ulogu (neophodne vještine i znanja koje osoba [treba da] ima) ne snalaze se, jer se uloga vođe, rukovodioca drastično razlikuje od uloge i titule inžinjera. Mnogi inžinjeri su u novoj ulozi doživjeli slomove i napuštali su timove, firme, ili su pokušali da glume ulogu vođe samo da ne bi izgubili beneficije (platu) koju imaju s tom (novom) ulogom. Promijeniti karijeru iz inžinjera u menadžera je veoma velika i zahtjevna promjena.

Zbog svega toga, i nakon mnoštva intervjua Larson (Will Larson) je uspio da napravi podjele, grupe, kategorije ili uloge, odnosno kako ih on naziva arhetipove Staff+ inžinjera, tako da svi oni koji imaju ambicije da rastu u svojoj karijeri, ili ih naprosto firma u kojoj rade tjera da napreduju, mogu odličiti koji arhetip da izaberu i u njem grade svoju karijeru. Prema Larsonu, nakon pozicije Stariji inžinjer ljudi bi trebali moći u firmama izabrati jedan od dva kolisijeka u kojima će napredovati i to, kao na šemi ispod.

Tipična inženjerska karijerna putanja u dva kolosijeka

Čitajući dio knjige (Uvod) u kom se spominje ova šema lično sam zapazio da nedostaje treći kolosijek. Ma koliko Staff+ bio inžinjerski menadžment, on je ipak menadžment i neophodno je razvijati jako mnogo neinžinjerskih, tačnije socioloških, psiholoških, komunikativnih, ekonomskih, liderskih vještina kako bi se moglo biti u najmanju ruku dobar, a ako se želi napredovati onda odličan Staff+ inžinjer. Zato, smatram, da bi trebao biti i treći kolosijek u kom bi se inžinjerima mogla ponuditi uloga inžinjera istraživača, na višem, akademskom nivou u kom nisu potrebne menadžerske, nego još uvijek, gotovo isključivo, inžinjerske vještine.

Arhetipovi kadrovskih inžinjera (Staff engineer archetypes)

Arhetip: riječ potiče iz latinskog jezike i znači nešto što je oduvijek tako. Nešto što je urođeno, sviknuto, traje stoljećima ili milenijumima.

Nakon mnoštva intervjua Larson nije mogao drugačije osim da dođe do zaključka da skoro svaka kompanije ima svoje vlastito viđenje uloga (roles) i titula (titles) iz područja Staff+ inžinjerstva. U nekim kompanijama je to čisto titula (povećanje plate, odnosno rast u platnom razredu), dok je kod drugih čisto uloga (neophodno je steći određena znanja i vještina da se bude promovisano u neku od uloga), dok je pak kod nekih trećih kombinacija titula i uloga.

Kao što se od firme do firme razlikuje način i uslovi prelaska iz uloge inžinjera mlađeg u osrednjeg ili inžinjera starijeg, tako je zaisigurno složeniji prelazak iz uloge starijeg inžinjera u bilo koju ulogu Staff+.

Međutim, mnogi će se složiti da bi bilo koja osoba prešla na viši nivo, ona treba da pokaže znanje i vještine iz te nove uloge ili u najmanju ruku ambicije ka tome. Tada viši menadžment razmatra o unaprjeđenju, da li po pitanju uloge, titule ili pak kombinacije uloge i titule.

U nastavku dajemo pregled četiri arhetipa kadrovskih inžinjera prema Larsonu:

• Tehnički vođa (The Tech Lead) je neko ko bi trebao da vodi tim – na bosanskom jeziku određene uloge mi nazivamo izvršnim, kao npr izvršni direktor. Uloga Tehničkog vođe bi bila najsličnija ulozi izvršnog vođe, rukovodioca ili šefa. Oni su prva spona između inžinjera i ostatka menadžmenta. Nekada srađuju samo sa jednim višim mendžerom, a nekada sa nekoliko njih iz različitih sektora i oblasti.
• Arhitekta (The Architect) je odgovoran za smjer, kvalitet i pristup unutar kritičnog područja – domene. Arhitekta kombinuje dubinsko znanje o tehničkim ograničenjima, potrebama korisnika i vodstvu na nivou organizacije.
• Stručnjak ili Ekspert (The Solver). U bosanskom jeziku nemamo adekvatnu riječ kojom bismo mogli imenovati onoga ko rješava složene, goruće probleme, ali vjerovatno je najbliži naziv za to Ekspert ili pak Stručnjak. To je osoba koja kopa duboko u složene probleme i pronalazi odgovarajući put naprijed. Neki se fokusiraju na datu oblast tokom dužeg perioda. Drugi skaču od gorućeg problema do gorućeg problema (hotspot) pod nadzorom organizacijskog vodstva.
• Desna ruka (The Right Hand). Kao kada za nekoga kažemo, taj i taj, ili ta i ta je njegova/njena desna ruka! Desna ruka proširuje pažnju izvršne vlasti, posuđujući njihov djelokrug i ovlaštenja za upravljanje posebno složenim organizacijama. Desna ruka pruža dodatnu propusnost za vodstvo liderima velikih organizacija.

Svako ko ima ambicije da bude Staff+ u svojoj karijeri trebalo bi da se može pronaći u jednoj od navedenih uloga. Nekim ljudima to pronalaženje svakako ide teže, ali na kraju se to iskristališe i uvidi se kojem arhetipu osoba pripada.

Da bi se pomoglo ljudima detaljnije, Larson je dao prikaze sedmičnih obaveza u obliku kalendara, odnosno zaduženja i obaveza u toku sedmice. Ovaj grafički prikaz će zasigurno pomoći svakoj osobi kod pronalaska sebe u jednoj od navedenih uloga.

Tehnički vođa je najčešći arhetip iz Staff+ zone. Njegova zadaća je da vodi računa o kontekstu tima i da uspostavlja koordinaciju između njegovog tima i ostatka zavisnih timova te da rješava barijere koje tim ima. Tehnički vođa bi trebao da implementira najsloženije projekte svoga tima, a zatim da ih delegira cijelom timu. Optimalno je jedan tehnički vođa na 8 inžinjera, što ga čini izuzetno zastupljenim arhetipom u svakoj kompaniji. Valja još napomenuti i da pojedine firme imaju samo titulu Tehničkog vođe, bez (stvarne) uloge.

Arhitekte su odgovorne za uspjeh određene tehničke domene unutar kompanije kao što su, na primjer, API dizajn kompanije, frontend stack, strategija cloud rješenja i slično. Da bi kompanija trebala arhetip arhitekte kompanija mora imati složene i trajne zahtjeve domene. Tradicionalni arhetip Arhitekte je da oni dizajniraju sisteme u izolaciji, a zatim to prosljeđuju na implementaciju, međutim toga u današnjem vremenu skoro da nema nikako. Svakako, primjećuje se da arhetip Arhitekta ima smisla samo u relativno i iznimno velikim kompanijama sa izrazito složenim sistemima.

Solver je, kako smo rekli ranije, posebni ekspert, stručnjak organizacije koji ulazi duboko u čvorne probleme i ne pušta ih dok ne pronađe adekvatno rješenje. On “skače” s problema na problem pomažući cjelokupnoj organizaciji. Solver arhetip prestaje raditi na problemu kada uoči da je djelimično rješenje moguće delegirati odgovornom timu i prelazi na slijedeći “gorući” problem organizacije.

Kompanije koje njeguju Solver arhetip uglavnom imaju mnogo manji broj Tehničkih vođa.

Desna ruka je najrjeđi arhetip i pojavljuje se u organizacijama u kojima ima na stotine i stotine inžinjera. Desna ruka se veoma često koristi u našem jeziku tako da štagod da kažemo o tom arhetipu moglo bi biti malo. Svako manje-više zna šta je i ko je nečija Desna ruka u kompanijama.

Šta čovjek da izabere?

Prije nego se pita šta bi mogao izabrati za svoju budućnost, svaki čovjek treba da sagleda ustvari šta je to što ga energizira, motiviše, inspiriše, a onda će veoma lagano pronaći koji od navedenih arhetipova mu najviše leži. Sve kompanije širom svijeta zasigurno trebaju Staff+, iako ga možda ne imenuju tako, odnosno nemaju gore navedene titule, ali uloge su, zasigurno, tu.

Hits: 39