Administratori sistema (sysadmin)

U informatičkoj tehnologiji (IT), sistemski adminsitrator (sysadmin) je osoba koja podržava realno okruženje za više korisnika i osigurava kontinuirani, optimalni rad IT usluga i sistema podrške.

U zavisnosti od veličine i vrste orgaizacije posao sistemskog administratora može da se kreće od veoma specifičnih kao što je administrator podatkovnih centara, mrežni administrator (NOC – network operation center), administrator baza podataka i slično, pa sve do veoma opšteg opisa posla kod manjih organizacija kao što su poslovi vezani za održavanje PC-jeva, LAN, WLAN, VoIP i drugo.

Korijen (root)

Korijenski korisnik je veoma slikovito ime gdje se praktično već samim imenom daje do znanja da je to korisnik s najvećim privilegijama, onim korijenskim. Root korisnik se nalazi kod unixoidnih operativnih sistema. Na mnogim linux distribucijama direktna prijava s root korisnikom je onemogućena, a kao alternativa pristupa računu s visokim stepenom privilegija koristi se naredba sudo.

Superuser

Superuser ili super-korisnik je mrežni račun s privilegijama daleko većim od onih koje imaju korisnički (standarni) računi.

Superuser računi mogu pripadati mrežnim ili sistemskim administratorima, administratorima baza podataka i slično. U većim ogranizacijama superuser korisničkom računu često pristupa više osoba.

Da bi se zaštitile korporativne mreže od zloupotrebe ili zloupotrebe samog superuser računa, trebalo bi uspostaviti police i procese privilegovanog identitea (PIM – Privileged Intentity Management).

sudo – superuser do

sudo je uslužni program za sisteme bazirane na UNIX odnosno Linux operativnim sistemima, koji pruža efikasan način davanja određenih privilegija drugim korisnicima iz domena korijenskog (root) korisničkog računa.

Pomoću sudo sistemski administrator može:

• Pokretati neke ili čak sve naredbe u domenu korijenskog rada sistema.
• Iz dnevnika praćenja se jasno može vidjeti koji korisnik je koristio koje naredbe.

Vremenski ograničiti privilegovani pristup korisnicima, odnosno nakon koliko vremena ističe mogućnost upisa šifre za pokretanje naredbe s sudo.

Hits: 20